Museumstuk - Zwitsal voor babyverzorging
Janny Lock
In de stijlkamer van Museum Het Reghthuys staat een kast van groot formaat, met daarin Zwitsal verzorgingsproducten voor de baby. Nog steeds, na meer dan 90 jaar, zijn producten van Zwitsal volop te koop. Ze worden door veel jonge moeders gebruikt en volwassenen smeren hun kind en zichzelf in met de zonnebrandolie van het bekende merk. De producten hebben een kenmerkende geur die door velen direct wordt herkend.
In 1920 liep de apothekersleerling C.J. Jansen stage bij een Zwitserse apotheek. Na een pittige bergwandeling in de Alpen had hij last van pijnlijk gezwollen voeten. Hij kwam terecht bij de dorpsarts van Pontresina. Die gaf hem een zalfje mee, dat bijzonder goed werkte. Nadat Jansen van een collega het recept had gekregen, startte hij in Nederland met de productie hiervan. In Apeldoorn begon hij aan de Floralaan een fabriek met de naam Nederlandsche Fabriek van Pharmaceutische Producten. De zalf bracht hij op de markt als Zwitserse balsem. In 1928 veranderde Jansen de naam in Zwitsal, een afkorting van Zwitserse zalf. In de praktijk bleek dat de balsem vooral voor baby’s werd gebruikt. Jansen speelde hierop in met een assortiment specifieke babyproducten zoals olie, zeep en poeder.
In
1929 kwam er een afbeelding op de producten van een baby met een
babykrul. Een haardracht voor baby’s die op veel oude foto’s is
te zien. Voor de afbeelding op de Zwitsalproducten stond het
dochtertje van Jansen, Mieke, model. In 1974 werd het logo van het
meisje met het kuifje gemoderniseerd en kregen de producten de nu zo
bekende gele kleur.
De samenstelling van de producten is bekend, waaronder plantaardige producten zoals zonnebloemolie, goudsbloem extract (calendula) en aloë vera. De productie heeft Jansen geen windeieren gebracht. Eind jaren 40 kocht hij op de hoek van de Oranjelaan en de Regentesselaan in Apeldoorn een villa die hij de naam Helvetia gaf. Maar het leukste is om de herinnering aan die witte ‘strooipoeierbussen’ terug te zien in de museumcollectie met het kuifje van Mieke Jansen.
Bronnen:
- www.wikipedia.org: Unilever.
- www.wikipedia.org: Zwitsal.
- Jaarboekje open monumentendag 2002 in Apeldoorn.