Museumstuk - Oranjevaasje
Janny Lock
In de Oranjevitrine in de koffiekamer van Museum Het Reghthuys staat tussen de tegeltjes, bekers en andere voorwerpen, die met het koningshuis te maken hebben, een opvallend vaasje van oranje glas. De kleur oranje voor glas is pas in 1928 voor het eerst bij toeval uit de oven gekomen. Hoewel oranje glas nu gewoon te koop is, worden er exclusieve modellen geblazen als er een belangrijke gebeurtenis plaatsvindt binnen het koningshuis of in het land. Van die modellen wordt een beperkt aantal met de hand geblazen. Deze exemplaren zijn een gewild verzamelaarsobject, waar een behoorlijk bedrag voor neergeteld moet worden.
Het vaasje in het museum is een
'bevrijdingsvaasje', in 1945 ontworpen door Andries Copier, de bekendste
glaskunstenaar die we gekend hebben. Andries Copier werd op 11 januari 1901
geboren en stierf op 19 december 1991. Ruim zestig jaar bepaalde hij het gezicht
van Glasfabriek Leerdam. Het bevrijdingsvaasje wordt omschreven als 'een klein
appelvormig vaasje van 8,8 cm hoog, gemaakt van persglas met twaalf voelbare en
zichtbare ribben en een verzonken hals met omgebogen mondrandje'. De vorm van
een appel is zeker ontleend aan het begrip appeltjes van oranje. In
tegenstelling tot de andere ontwerpen van Andries Copier, is dit vaasje niet
gemerkt met zijn logo. Er zijn ook veel meer exemplaren van in omloop dan van de
handgeblazen vaasjes.
Zoals gezegd is het niet geblazen, maar gemaakt van persglas. Hiervoor wordt een tweedelige mal gebruikt. Tussen de twee voorverwarmde mallen wordt een klont heet glas gegoten en samengeperst. Omdat de buitenste mal open en dicht kan, ontstaat er een naad, die door nabewerking wordt weggewerkt. Die productiemethode is in Europa voor het eerst gebruikt rond 1830. Tegenwoordig kan de productie zowel handmatig als machinaal gebeuren. Naast vaasjes ter gelegenheid van de huwelijken en geboortes in het koningshuis, zijn nog de volgende vaasjes ontworpen: Beatrix 25 jaar koningin van Nederland, 50 jaar bevrijding van Nederland, de troonswisseling van koningin Beatrix naar koning Willem-Alexander in 2013, 200 jaar koninkrijk der Nederlanden en recent 75 jaar vrijheid in Nederland.
Andere ontwerpen van Andries Copier zijn eveneens gewild onder verzamelaars, zeker de unica waar veel voor betaald wordt. Maar aan exemplaren als het bevrijdingsvaasje, waar er meerdere van zijn, zit wel meer emotionele waarde.
Bronnen:
www.catawiki.nl
www.kristal-glas.nl/leerdam-glas
www.wikipedia.org: persglas
www.nationaalglasmuseum.nl.
Volg ons ook op Facebook